Πολλά έχουν γραφτεί για την κατάθλιψη, μία από τις σοβαρότερες ψυχικές νόσους της εποχής μας και για πολλούς η μάστιγα του 21ου αιώνα. Με τον όρο κατάθλιψη εννοούμε την κατάσταση στην οποία το αίσθημα θλίψης, απογοήτευσης και ανημποριάς είναι πολύ πιο βαθύ από μια απλή μελαγχολία. Ο ασθενής δεν επηρεάζεται θετικά από ευχάριστα γεγονότα, υποβαθμίζει σημαντικά τη λειτουργικότητα του ασθενούς σε όλους τους τομείς της καθημερινής ζωής. Η κατάθλιψη μπορεί να διαρκέσει εβδομάδες ή και μήνες.

“Τα περισσότερα περιστατικά που διαχειριζόμαστε κάθε εβδομάδα αφορούν σε ψυχολογική υποστήριξη των ηλικιωμένων οι οποίοι αισθάνονται μοναξιά ή υποφέρουν από κατάθλιψη,” δηλώνει ηΑλεξάνδρα Ζαρναβέλη κοινωνική λειτουργός της ΜΚΟ Γραμμή Ζωής και συνεχίζει “γι’ αυτό είναι αναγκαίο να ξεκαθαριστούν ορισμένοι μύθοι και αλήθεια για την κατάθλιψη στην τρίτη ηλικία“. 

Μύθος: Η εμφάνιση της κατάθλιψης στην τρίτη ηλικία είναι φυσιολογικό φαινόμενο.

Αλήθεια: Η κατάθλιψη δεν είναι επακόλουθο της φυσικής διαδικασίας της γήρανσης, αλλά ψυχική νόσος που συγκαταλέγεται στις διαταραχές του συναισθήματος. Ωστόσο είναι πιθανή η εμφάνιση καταθλιπτικής διάθεσης στα άτομα τρίτης ηλικίας, λόγω αποστέρησης ερεθισμάτων, σταδιακή περιθωριοποίηση και επιδείνωση της υγείας τους. 

Μύθος: Οι ηλικιωμένοι εμφανίζουν αυτόματα κατάθλιψη, διότι δεν αισθάνονται σίγουροι για την κατάσταση και τη σταθερή πορεία της υγείας τους.

Αλήθεια: Προβλήματα υγείας, όπως κάποια σωματική αναπηρία, μπορεί να διαταράξουν την καθημερινότητα της ζωής των ηλικιωμένων. Ωστόσο ψυχικά υγιή άτομα, ανεξάρτητα από την ηλικία τους, έχουν τη δυνατότητα σύντομης αναπροσαρμογής.  

Μύθος: Η εμφάνιση κατάθλιψης λόγω πένθους στους ηλικιωμένους είναι φυσιολογική.

Αλήθεια : Όταν μιλάμε για πένθος εννοούμε «Το σύνολο των αντιδράσεων που εμφανίζονται μετά την απώλεια ενός ατόμου με το οποίο υπήρχε μια σημαντική σχέση». Σύμφωνα με μελέτες ο ψυχικά υγιής ηλικιωμένος βιώνει τη θλίψη, διάρκειας ενός έτους περίπου (ο λεγόμενος πένθιμος ενιαυτός) έπειτα ανακτά τις ψυχικές δυνάμεις που τον καθιστούν ικανό να χαίρεται τις χαρές της ζωής. 

Μύθος: Η κατάθλιψη εμφανίζεται σε ηλικιωμένους που αντιμετωπίζουν οικονομικά προβλήματα και κακή φυσική υγεία.

Αλήθεια: Η κατάθλιψη είναι ψυχική, αλλά και βιολογική νόσος, καθώς  για η αντιμετώπισή της περιλαμβάνει και φαρμακευτική αγωγή. Συνεπώς η καλή κατάσταση της υγείας και η οικονομική άνεση, δεν αποτελούν εγγυήσεις ότι δεν θα επέλθει κατάθλιψη.  

Μύθος: Η όποια ψυχοθεραπευτική παρέμβαση δεν επιφέρει αποτελέσματα στην κατάθλιψη των ηλικιωμένων.

Αλήθεια: Όλες οι παρεμβάσεις παρουσιάζουν θετικά και αρνητικά αποτελέσματα. Η  φαρμακευτική αγωγή μπορεί να επιφέρει παρενέργειες στον ασθενή, χωρίς όμως αυτό να σημαίνει αυθαίρετη διακοπή της φαρμακευτικής αγωγής. Σε περιπτώσεις κατάθλιψης αυτό που συνιστάται είναι η συνεργασία με τον θεράποντα ιατρό.Σχετικά με τις ψυχοθεραπευτικές παρεμβάσεις στις συναισθηματικές διαταραχές, υπάρχει άφθονη διεθνής βιβλιογραφία που προτείνει τις κατάλληλες και συγκεντρώνει στοιχεία από εμπειρικές έρευνες με την αποτελεσματικότητα της κάθε μιας από τις προτεινόμενες. 

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα 2000. Άννα Παγοροπούλου « Η γεροντική κατάθλιψη».